EKONOMİK REFORM MÜJDESİ ve DARK, SİSYPHUS, PARETO

Bugünkü gelişmiş ülkelerle “yollar”16. asırdan itibaren ayrıldı. Cumhuriyetin ilk yıllarında rota düzeltilmek istense de “hamle” yarım kalmıştır. İlk iktisat kongresinden itibaren “tam bağımsızlık” davasının diğer yarısı tamamlanmaya çalışılmış, Cumhuriyetin ilk çeyreğinde yokluk içinde önemli mucizeler başarılmışsa da, sonrasında bu “yarım” çok zayıf kalmıştır. Ekonomide umutla başladığımız hamle hüzünle bitmiştir!

İstikrarlı bir kalkınmayı, büyümeyi yakalayamadığımız gibi, ”gelişme” gibi bir kavramın uzağında kaldık.

DARK Netfilx Alman dizisi. Zaman-mekân yolculuğunda olaylar ve insanlar her 33 yılda bir tekrarlanıyor. Bazen hangi zamanda yolculuk yaptığınızı karıştırıyorsunuz. A. Einstein’ın dediği gibi, “inatçı bir illüzyon” la karşı karşıya olduğunuzu düşünüyorsunuz.

PARETO bir İtalyan matematikçi, sosyolog ve ekonomist, daha çok “Politik Ekonomi” üzerine yazılarıyla ölümünden sonra şöhret olmuş. ”Ekonomik olayları tek başına incelemek yerine, ekonomik fenomenlerin oluştuğu sosyopolitik bağlam içinde” irdelemiştir. Popülist “döngüsel” ekonomiyi yorumlarken; ”büyümeyi maksimize ederek karlı olan ancak verimsiz olacak faaliyetlere öncelik vererek uzun vadeli büyümeyi kısıtlamışlardır.”

SİSYPHUS, Yunan mitolojisinde, Tanrı tarafından büyük bir kayayı tepeye çıkarmakla cezalandırılmış en bilge insandır. Her seferinde kayayı tam çıkaracakken aşağı yuvarlanır. Bu durum tekrarlanır durur ama pes etmez. Zorluklar karşısında teslim olmayan insan iradesidir mücadele azmi. Kierkegaard’ın dediği gibi” varoluş kaygısı kendi olma, ya da olmama kaygısıdır.” Akıl ve bilinçle kendi yolunu bulur başkasını beklemez.

Pareto “ritmik” bir sosyoekonomik ve politik değişimi işaret eder… Pareto’ya göre, “mitler insanlığı harekete geçirebilir ancak gerçeği yansıtmaz.”

İstenirse veya beğenilirse Türkiye Ekonomisinin gerçek sorunları ve çözüm önerileri üzerine bir dizi yazısı yaparız.

 

Bugünkü yazımızı A. Haşim’in güzel bir şiiriyle sonlandıralım:

 

Şafakta

Dönsek mi bu aşkın şafağından?

Gitsek mi ekalim-i leyale

Bizden daha evvel erişenler

Ağlar bugün evvelki hayale

Dönmek mi ne mümkün geri dönmek,

Düştüyse Gönüller bu melale

Bir eldir ufuklardan uzanmış,

Zülmet bizi çekmekte visale